In Nederland heeft niet iedereen te maken (gehad) met een burn-out. Dit is natuurlijk geweldig, maar zorgt er ook voor dat er veel mensen zijn die deze problematiek niet begrijpen of  serieus nemen. Neem bijvoorbeeld Peter R. de Vries die bij RTL Boulevard aangaf dat hij het probleem niet in zag. Het is tijd om duidelijk te maken waarom het niet mee valt om in de huidige tijd student te zijn. Daarom wil ik in deze blog een kritische blik werpen op de situatie van de studenten in de huidige maatschappij. Ik heb zelf ondervonden hoe financiële zorgen kunnen leiden tot een burn-out en dat dit negatieve en langdurige gevolgen  heeft voor het herstel.

Een studielening zorgt voor een toename van psychische klachten

In een artikel van het AD, dat onlangs werd gepubliceerd, werd gesproken over een onderzoek dat is uitgevoerd voor het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). In dit onderzoek werd de relatie tussen het sociaal leenstelsel en het welzijn van studenten onder de loep gelegd. Het ISO kan na onderzoek concluderen dat maar liefst 69% van de studenten gebruik maakt van een studielening. Maar liefst 22% daarvan geeft aan dat zij moeite hebben om rond te komen en een derde van de studenten geeft aan dat de studielening de prestatiedruk verhoogt en een toename veroorzaakt van psychische klachten.

De media besteedt steeds vaker aandacht aan stress, burn-outs en de situatie van de studenten. Ook verschijnen er steeds vaker onderzoeken die problemen van studenten onderschrijven. Maar waarom verandert er niets? Waarom zet de regering en de maatschappij de studenten zo zwaar onder druk? Het blijft mij een raadsel.

Studenten hebben geen financieel vangnet

Wanneer je als werknemer ziek wordt dan is dat ontzettend vervelend. Je komt in de ziektewet. Je krijgt in de ziekteperiode een bepaald percentage van je salaris. Soms kan je op kosten van je werkgever zelfs in behandeling. Op het moment dat je geen baan hebt en geen ondernemer bent, dan heb je recht op een uitkering. Dit is een minimaal inkomen om te kunnen leven in Nederland. De hoogte van de uitkering is discutabel, maar is in ieder geval iets.

Maar als je als student langdurig ziek wordt dan heb je niets. Er is geen ziektewet, geen uitkering en geen basisinkomen. Wat je als student wel hebt zijn; veel ziektekosten, een hoge prestatiedruk, financiële zorgen en een lening die maar op blijft lopen. Ik ben door een burn-out in totaal 12 maanden afwezig geweest bij mijn opleiding. Omdat ik geen aanspraak maak op een ziektewet of een ander financieel potje, heb ik daardoor de gehele periode maximaal moeten lenen. Niet omdat ik dit wilde, maar omdat ik geld nodig had voor huisvesting etc. Vanwege hoge zorgkosten kwam ik maandelijks alsnog tekort. Werken kon ik niet omdat ik qua energieniveau amper de trap op kon lopen.

Sommige mensen zullen nu zeggen: “Dan stop je toch met school? Dan heb je in ieder geval de opleidingskosten niet.” Helaas is het niet zo makkelijk. Stel dat je stopt met school dan heb je alsnog een grote studieschuld, geen opleiding en een burn-out. Soms kan je de opleiding pauzeren, maar ook dat is niet altijd mogelijk. En ook in dat geval zit je met een lening die door blijft lopen en een toenemende financiële druk. Of je nu stopt met school of pauzeert en ziek thuis zit, het is altijd een situatie met veel financiële zorgen en stress. En dan heb je ook nog een burn-out.

Het is noodzakelijk om in deze tijden te zorgen voor de studenten, zodat zij later weer kunnen zorgen voor een andere generatie.

De kans op een koophuis wordt steeds kleiner

Een tijdje geleden werd door de NOS uitgelegd wat je studieschuld betekent voor je maximale hypotheek. Hier schrok ik behoorlijk van. Toen ik mijn studielening aan ging, zeven jaar geleden, werd er verteld dat de studieschuld niet BKR geregistreerd zou worden, zodat het geen effect zou hebben op de hypotheek. Toch ben je het op dit moment wel wettelijk verplicht om dit aan de hypotheekverstrekker te melden en wordt het meegenomen bij de berekening van de maximale hypotheek. Hierdoor hebben studenten met een studieschuld een veel kleinere kans op het krijgen van een hypotheek waarmee je een huis kan kopen.

Aangezien ik in het oude leenstelsel val telt mijn studieschuld voor 0,75% mee bij het berekenen van de hypotheek. En stel dat ik al een groot gedeelte zou hebben afgelost dan nemen de banken alsnog mijn originele schuld mee bij de berekening in plaats van de actuele schuld. Volgens een berekening van het ISO is het bedrag wat van de maximale hypotheek wordt afgetrokken in sommige gevallen zelfs groter dan de hoogte van de studieschuld!

Daarnaast groeit de Nederlandse bevolking en is er een groot woningtekort. De huizenprijzen stijgen en afgestudeerden kunnen geen toereikende hypotheek krijgen. Hoe kunnen huidige studenten dan in de toekomst een huis kopen? Alleen studenten met welgestelde ouders of een buitengewoon hoog salaris zouden hiervoor in aanmerking komen.

De jeugd moet de toekomst grijpen

© Mark Reijntjens, Thijs Unger en Henk Marseille

Wat betreft studeren was vroeger veel beter. In een uitzending van Jinek werd aangegeven dat vroeger vaak gezegd dat de jeugd de toekomst heeft. Hans Nijenhuis gaf aan dat de jeugd in de huidige maatschappij de toekomst moet grijpen. Er werd weliswaar gepraat in het kader van duurzaamheid, maar deze uitspraak kan ook ruimer worden toegepast. Op het gebied van financiën en gezondheid moeten wij als studenten onze toekomst grijpen.

De mensen van 0-35 jaar zijn degene die in de toekomst een groot deel van de lasten gaan dragen, aangezien zij de werkende populatie zijn. Dat is al een hele kluif. Maar stel dat een groot deel van deze werkende populatie psychische klachten ervaren en niet kunnen werken. Dan is het nog maar de vraag of het uberhaupt gaat lukken. Het is dus niet alleen voor de studenten een goede zet om te investeren in hun gezondheid, maar ook voor het welbevinden van de gehele maatschappij.

Genoeg is genoeg

Tijdens een burn-out leer je veel, waaronder het stellen en bewaken van grenzen. Daarom zeg ik; genoeg is genoeg! Het is tijd dat er een groot nationaal onderzoek wordt gedaan naar het welzijn van de studenten en dat er iets aan de problemen worden gedaan. Het is noodzakelijk om in deze tijden te zorgen voor de studenten, zodat zij later weer kunnen zorgen voor een andere generatie. Laat er een ziektewet komen voor langdurig zieke studenten. Zorg dat de studieschuld niet wordt betrokken bij het aanvragen van een hypotheek en stel een wet op zodat de banken zich hieraan moeten houden. De studenten hebben hulp nodig zodat zij zicht hebben op een goede toekomst. Genoeg is genoeg.